Moğolistan Hakkında Bilinenler Ve Az Bilinenler

Moğolistan hakkında 1.564.000 kilometre karelik yüz ölçümü ile Türkiye’nin neredeyse iki katı kadar olduğunu söyleyerek başlayalım.

Nüfusu 3 milyondur.
Başkent Ulan Batur’da yaklaşık 1,5 milyon kişi yaşamaktadır.
Ulan Batur Ankara ile kardeş şehirdir.
Şu anki ülke tarihte dış Moğolistan olarak bilinir, iç Moğolistan hala Çin Halk Cumhuriyeti sınırları içindedir.
26 Kasım 1924 yılında kurulan ve 1990 yılına kadar varlığını Sovyetler Birliği’nin bir uydu devleti olarak sürdüren Moğolistan Halk Cumhuriyeti, dünyada kurulan ikinci komünist ülke olmuştur. Gorbaçov Perestroykası ile 1990 yılı sonrası çok partili sisteme geçmiş ve ismindeki Halk Cumhuriyeti tanımını kaldırmıştır.
Günümüzde uniter yarı başkanlık sistemi ile yönetilmektedir.
1967 yılında Birleşmiş Milletlere üye olan ülkeyi 1987 yılına kadar Amerika’da dahil olmak üzere 100’den fazla ülke tanımamıştır.
Başkent Ulaan Bataar yerel dilde “Kızıl Kahraman” demektir.
Sibirya iklimi ve yüksek rakımı itibariyle Ulan Batur dünyadaki en soğuk başkenttir. Yıllık ortalama sıcaklık -1 derecedir.
Ülke toprakları ortalama 1600 metre rakım ile dünyanın en yüksekte bulunan ülkelerinden biridir.
Kazakistan’dan sonra denize kıyısı olmayan en büyük ikinci ülkedir.
Kilometre kareye düşen 3 kişi ile nüfus yoğunluğu en düşük ülkedir.
Ülkede Ural Altay dil ailesinden olan Moğol’ca konuşulmaktadır.
Ülkede din ağırlıklı olarak Tibet Budizm’idir, Şamanizm ise kuzey kısmında yaygındır.
Moğollar Marko Polo’nun Çin’den Avrupa’ya taşıdığı dondurma kültürünü Çinlilerin kendilerinden öğrendiğini iddia etmektedir.
1866 yılından itibaren Down sendromu özellikleri ile doğan bebeklere çekik gözleri ve yüz yapılarındaki benzerlikler dolayı Moğol ırkına benzetildiğinden tıbben Mongol denir.
Moğolistan Borsası dünyanın en küçük binasındadır.
Ülkede kişi sayısının 13 katı at 35 katı koyun vardır.
İki hörgüçlü devenin anavatanıdır.
Kar Leoparının anavatanıdır.
Yeryüzündeki 3 kar leoparından biri hala Moğolistan’dadır.
Kar leoparı kükreyemez ve hırlayamaz.
Ülkenin sınırları içindeki Gobi Çölü Asya’nın en büyük dünyanın 5. En büyük çölüdür.
Ülkedeki her 3 kişiden biri 18 yaşın altındadır.
Moğolca “Ruh” anlamına gelen Takhi adındaki yabani atlar yeryüzünde kalmış son vahşi atlardır.
Ünlü hakan, tüm Orta Asya’yı fethetmiş Cengiz Han koyduğu yasalarla günümüzde hala anılmaktadır.
Cengiz Han 2011’de ünlü dergi Time’ın internet üzerinden yaptığı ankette gelmiş geçmiş en ünlü politik şahsiyet arasında ilk 25’te yer almıştır.
Cengiz Han okuma yazma bilmemesine rağmen ilk Moğol yazı alfabesini hazırlatmıştır.
Cengiz Han’ın yasalarına göre suyu kirletmenin cezası ölümdür.
Ulusal içeceği “Airag” denen fermante edilmiş kısrak sütüdür.
Bilim adamları tarafından Orta Asya’da yaşayan 17 milyon erkeğin genetik olarak Cengiz Han’ın soyundan geldiğinin düşünülmesi Moğolistan hakkında en ilginç detaylardan biridir.
1956 yılında ünlü Aktör John Wayne’in Cengiz Han’ı oynadığı Fatih filmi uzun süre dünyanın en kötü filmi olma özelliğini korumuştur.
Moğolların hala büyük bir çoğunluğu Yurt adı verilen Ger’lerde (Büyük Çadır) yaşamaktadır.
Ulusal sporu Moğol Güreşidir.
Ülkedeki en önemli festival her sene Temmuz ayında ülkenin kurtuluş gününü içine alınacak şekilde düzenlenen Nadaam Festivalidir.
Nadaam festivalinde Güreş müsabakaları, Okçuluk ve At Yarışı yapılır.
2011 yılında Moğolistan Ulusal Güreş Turnuvası 6.000 güreşçinin katılması ile Guinness Rekorlar kitabına girmiş olması Moğolistan hakkında ilginç detaylardan biridir.
Ulusal Güreş Turnuvasını kazanan güreşçiye 1 sene boyunca Aslan, 2. olana Fil, 3. olana Kartal ismi verilir.
1922 yılında Roy Chapman Andrews isimli Amerikalı maceraperest doğa araştırmacısı Gobi Çölünde ilk bilinen fosilleşmiş dinozor yumurtasını bulmuş olması Moğolistan hakkında ilginç deratlardan biridir.
Sibirya Melezi denen iğne yapraklı Çam ülkenin en uzun ağacıdır ve şimdiye kadar 45 metreyi aştığı görülmemiştir.
Başkentte 1942 yılında açılmış olan Moğolistan Devlet Üniversitesi ülkedeki tek üniversitedir.
1586 yılında yapılmış Karakurum daki Erdene Zuu manastırı ülkede hala varlığını sürdüren en eski Budist yapısıdır.
Cengiz Han’ın torunu Kubilay Han günümüzden yaklaşık 1000 yıl önce ilk atlı posta teşkilatını kurmuştur.
İlk Moğol Resmi Posta pulu 1924 yılının Ağustos ayında piyasaya sürülmüştür.
Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci Kaşmir üreticisidir.
George W. Bush, 2005 yılında ülkeyi ziyaret eden ilk Amerikan Başkanı olmuştur.
Çin’den sonraki en büyük Yak ( Tibet Sığırı ) nüfusuna sahiptir.
Moğolistan’da önemli bir misafire saygı belirtisi olarak mavi, beyaz ya da sarı renkte “Hadag” adı verilen ipek şal hediye edilir.
Avrupa’ya barut ve ateşli silahlar muhtemelen Moğol akınlarıyla gelmiştir.
Moğol çocukları 3 yaşına gelince ata bağlanarak at sürme öğretilir ve bundan anneleri sorumludur.
Moğolların kullandığı küçük kompozit yaylar dönemindeki Avrupa oklarına göre iki kat uzağa ot atabilmekteydi.
1778 yılında Ulusal Park ilan edilen Boghd Khan bölgesi dünyanın en eski ulusal parkıdır.
Moğol halkı giydiği pantolona taktığı kemeri asla göbeğinin üstüne çekmez hep altta tutar. Moğollar için kemeri göbeğe çeken çekik gözlüler Çinlidir.
Alkol bağımlılığı ülkede ciddi bir problemdir.
Her Moğol’un kendi yolu vardır bu yüzden başkent ve nadir bölgeler dışında ülkenin hiç bir yerinde asfalt yol yoktur.
Moğollara göre arkasından 100 köpek havlatmayan kurt, kurt sayılmaz.