Özbekistan Hakkında Bilinenler Ve Az Bilinenler

Özbekistan hakkında 447.400 kilometre karelik yüzölçümü ile Türkiye’nin yarısı kadar olduğunu söyleyerek başlayalım.

Nüfusu yaklaşık 32 milyondur.
Başkenti Taşkent’te 3 milyon kişi yaşamaktadır.
Sovyetler Birliğinden 1991 yılında ayrılarak bağımsızlığına kavuşmuştur.
Yönetim biçimi cumhuriyettir.
Nüfusun yüzde 90’ı Müslümandır.
Para birimi Özbek Somu dur.
Resmi diller, Özbekçe, Rusça ve Kara Kalpak Türkçesidir.
Özbekistan’ın Denize kıyısı yoktur. Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan ve Türkmenistan ile sınırı vardır.
Khazret Sultan tepesi 4643 metre ile ülkenin en yüksek noktasıdır.
Özbekistan’ın en büyük, dünyanın 4. büyüğü Aral gölü hızla kurumaktadır. 68.000 kilometre karelik gölün bugün yaklaşık 6.000 kilometre karesinde su kalmıştır.
Kızıl Kum çölündeki Muruntau altın madeni dünyanın en geniş alana yayılmış altın madenidir.
Dünyanın en büyük 4. Altın üreticisidir.
Dünyanın en büyük 5. Pamuk üreticisidir.
Dünyanın en büyük 7. Uranyum yataklarına sahiptir.
Doğal gaz ve petrol yatakları sayesinde enerji olarak kendi kendine yeten bir ülkedir.
1977 yılında yapılan metrosu ile Orta Asya ülkelerinde ilk metroya sahip olmuş ülkedir.
Taşkent metrosundaki bazı duraklar Moskova metrosu gibi oldukça süslü duraklardır.
Doppi adı verilen eskiden sadece erkeklerin giydiği başlık artık kadınlar tarafından da kullanılıyor.
Her şehrin Doppi’si farklıdır.
Bir erkeğin Doppi’sinin düşmesi çirkin ve ayıplanacak bir hareket olarak kabul edilir.
Ülkede erkekler ile kadınların el sıkışmasının hoş karşılanmaması Özbekistan hakkında bilmemiz gereken önemli bir bilgidir.
Erkeklerin el sıkışırken sol ellerini kullanması hakaret olarak kabul edilir.
Bir erkek bir kadını elini kalbinin üstüne koyarak selamlar.
Özbek geleneklerine göre misafir evin giriş kapısından mümkün olan en uzak noktaya oturtulur.
Genç kızlığa geçişin ilk şartı üstü desenli tandır ekmeği yapmayı öğrenmektir.
Kutsal olarak kabul edilen ekmek her evde bulunan tandırlarda yuvarlak kalıplar kullanılarak yapılır, üstü desenlerle ve susamla süslenir.
Özbekler ekmeğin ters konulmasının kötü şans getireceğine inanırlar.
Özbek inanışlarına göre seyahate giden kişi yanına bir parça ekmek alır, kalan ekmek ise giden dönene kadar saklanır.
Bir ahçı nın usta olarak kabul görmesi için tek bir kazan içinde 1000 kişiye yetecek yemek yapması gerekmektedir.
Meşhur Özbek pilavı M.Ö 4 yüzyıldan beri yapılmaktadır.
Özbek pilavı tarifi ünlü filozof ve tıp bilgini İbn-i Sina ‘nın kitaplarına girmiş olması Özbekistan hakkında mutfağı ile ilgili önemli bir bilgidir.
Yapıldığı yöre ve eklenen malzemeye göre 100’den fazla Özbek pilavı çeşidi vardır.
Sadece kadınlar değil, erkeklerde bu pilavı pişirmeyi bilir.
Eve misafir geldiğinde pilavı evin erkeği pişirir.
Özbek pilavının tadını asla unutulmayacağına inanılır.
Ölmeden önce son parayla pilav yenmesi tavsiye edilir.
Ülkede fakirlerin pilav yer zenginler ise sadece pilav yer.
Özbekler pilavın yanında sadece yeşil çay içerler.
Dünyanın en tatlı kavunlarını yetiştirdiklerine inanmaktadırlar.
İnsanların gece aynaya bakarsa güzelliklerini kaybedeceklerine inanılır.
Babalar gençlik itibariyle çocuklarını “Yalnız atın tozu çıkmaz tozu çıksa sesi çıkmaz” diyerek çok çocuk yapmaya cesaretlendirirler.
Düğünlerde ucuna çivi takılmış oklava ile dürterek damadın sabrı ölçülür.
Bekaret çok önemlidir.
Eşcinsellik kabul edilmez.
Evlilik öncesi çiftin bol çocugu olsun diye yataklarında çocuk yatırılır.
Evlenen çiftin boşanmamaları için gelinin arkasından ailesi taş atar.
Özbekçe’de biri için Öldü denmez, emaneti teslim etti denir.
Ölen kişinin elbisesinden parça saklanmasının ömür uzatacağına inanılır.
Yaramaz çocuklar uslansın diye mezarlığa götürülür.
Nasreddin Hoca’yı en az biz Türkler kadar sahiplenirler ve mitolojik bir karakter olarak çok daha eskiye tarihlerler.
Türkiyede 1500 civarı Nasreddin Hoca hikayesi anlatılırken bu sayı Özbekistan’da 3000’dir.